مقدمه

آنکی نرم افزاری است که حفظ کردن مطالب را آسان می کند. از آنجایی که این روش، از روش های مطالعه سنتی بسیار کارآمدتر است، می توانید علاوه بر کاھش زمان مطالعه، به شکل قابل توجهی میزان یادگیری خود را افزایش دهید. هر شخصی که نیازی به حفظ کردن مطالب در زندگی روزمره اش دارد می تواند از آنکی استفاده کند. زیرا که آنکی از هر محتوایی (تصویر، صدا، ویدیو و نشانه گذاری علمی به وسیله LaTeX) پشتیبانی می کند. پس در استفاده از انکی محدودیتی ندارید. برای مثال می توان از آنکی در موارد زیر استفاده کرد:

• یادگیری یک زبان
• مطالعه برای آزمون های پزشکی و حقوقی
• به خاطرسپاری نام و چهره اشخاص
• تمرین مجدد پیش آموخته های جغرافیا
• تسلط بر اشعار طولانی
• و حتی تمرین آکوردهای گیتار!

دو مفهوم مهم در پس آنکی نهفته است: امتحان به یادآوری فعال [1] و تکرار تأخیری [2]. این دو مفهوم علی رغم نگارش فراوان در ادبیات علمی در سال های متمادی، برای اکثر افراد شناخته شده نیست. آشنایی با این دو مفهوم، شما را به‌یادگیرنده ای بسیار مؤثرتر تبدیل خواهد کرد.

امتحان یادآوری فعال

امتحان یادآوری فعال به معنی در معرض پرسش قرار گرفتن و تلاش برای یادآوری پاسخ است. این مفهوم دقیقاً دربرابر مطالعه منفعل قرار دارد؛ مطالعه منفعل یعنی می خوانیم، می بینیم یا گوش می دهیم بدون اینکه توقف کنیم و ببینیم که آیا پاسخ را می دانیم یا خیر؟. تحقیقات نشان داده است که امتحان یادآوری فعال در ساختن خاطرات از مطالعه منفعل بسیار قوی تر است. دو دلیل برای این امر وجود دارد:

1. عمل یادآوری چیزی، حافظه را تقویت کرده و احتمال اینکه بتوانیم بعداً دوباره آن را به خاطر آوریم افزایش می دهد.
2. وقتی که نمی توانیم به سؤالی پاسخ بدهیم، بیانگر این است که نیاز داریم به آن موضوع برگردیم تا آن را مرور کنیم یا دوباره برای یادگیری آن سعی کنیم.

شما احتمالاً در سال های مدرسه با امتحان یادآوری فعال بدون اینکه متوجه باشید روبرو شدید. زمانی که آموزگاران خوب بعد از خواندن یک مقاله تعدادی سؤال از شما می پرسیدند، یا شما را وادار به شرکت در امتحان بررسی پیشرفت هفتگی می کردند، آنها صرفاً به دنبال اینکه بفهمند شما مطلب را درک کرده اید یا خیر نیستند. با امتحان کردن شما، آنها تلاش می کنند که احتمال یادآوری مطالب در آینده را افزایش دهند.

یک روش خوب برای استفاده از امتحان یادآوری فعال در مطالعات خود، استفاده از فلش کارت است. در فلش کارت های سنتی، سؤال در یک سمت کارت و پاسخ را در سمت دیگر کارت می نوشتید. با نچرخاندن کارت تا هنگامی که به پاسخ فکر نکردید، می توانید مطالب را مؤثرتر از آنچه که نگاه منفعل اجازه می دهد، یاد بگیرید.

یا ازش استفاده کن یا از دستش بده

مغز ما ماشینی کارآمد است و به سرعت از اطلاعاتی که مفید به نظر نمی رسد صرف نظر می کند. احتمالاً شما ھم چیزی را که برای ناهار در دوشنبه دو ھفته گذشته خوردید الان به یاد ندارید، چون این اطلاعات معمولاًً مفید نیستند. اما اگر به رستورانی فوق العاده در آن روز رفته باشید و دو ھفته گذشته ھم مشغول تعریف کردن از آنجا برای دوستانتان بودید، احتمالاً الان آن را با جزئیات روشن به یاد دارید.

قانون یا ازش استفاده کن یا از دستش بده ، به هر چیزی که یاد می گیریم اعمال می شود. اگر در گذشته زمانی را به یادگیری مطالب علمی اختصاص داده باشید و سپس به این مطالب به مدت دو ھفته فکر نکرده باشید، احتمالاً تا الان اکثر آن ها را فراموش کردید. در حقیقت، مطالعات نشان می دهد که ما 75 درصد مطالبی را که یاد می گیریم در بازه زمانی 48 ساعته فراموش می کنیم. این حقیقت می تواند بسیار ناامید کننده باشد، به ویژه هنگامی که در حال یادگیری حجم زیادی از اطلاعات هستیم. اما راه حل ساده است: مرور. با مرور اطلاعاتی که تازه یاد گرفته ایم، می توانیم میزان فراموشی را به شکل قابل توجهی کاھش دھیم. تنها مشکل این است که مرور سنتی خیلی کاربردی نیست. اگر از فلش کارت کاغذی استفاده می کنید، مرور ھمه آنها اگر فقط 30 تا از آن ها را برای مرور داشته باشید بسیار راحت است، اما افزایش سریع تعداد فلش کارت به300 یا 3000تا ، مرور را بسیار دشوار می کند.

تکرار تأخیری

اثر تأخیر توسط روانشناسی آلمانی در سال 1885 گزارش شد. او مشاهده کرد که اگر به جای چندین بار مطالعه در یک جلسه، بین مرورها در طول زمان فاصله بیاندازیم، احتمال یادآوری مطالب بیشتر خواهد بود. از دھه 1930 پیشنهاداتی برای استفاده از اثر تأخیر برای بهبود یادگیری ارائه شد، که تحت عنوان تکرار تأخیری نامگذاری شد. یکی از پیشنهادات مربوط به سال 1972 هست، زمانی که دانشمندی آلمانی به نام سباستین لایتنر روشی از تکرار تأخیری با استفاده از فلش کارت را ارائه کرد. با جداسازی کارت های کاغذی در یک سری جعبه و حرکت کارت ها در هربار مرور موفق یا ناموفق به یک جعبه متفاوت، تخمین نسبی از چگونگی به خاطر سپرده شدن یک کارت و زمانی که باید مجدداً مرور شود در یک نگاه اجمالی به دست می آمد. استفاده از جعبه چند خانه ای در برابر استفاده از یک جعبه یک خانه ای پیشرفت بزرگی بود و این مدل به شکل وسیعی توسط نرم افزارهای فلش کارتی به کار گرفته شد. هرچند، این یک برخورد نه چندان دقیق است، چون تاریخ دقیقی که مطلب را باید مجدداً مرور کنید به شما نمی دهد و به خوبی از پس مطالب با دشواری های متعدد برنمی آید. در تصویر زیر نمونه ای از جعبه های فیزیکی لایتنر را مشاهده می کنید.

بزرگترین پیشرفت در 30 سال اخیر توسط مؤلفان سوپرممو صورت گرفته است. سوپرممو برنامه فلش کارتی تجاری است که از تکرار تأخیری استفاده می کند. سوپرممو پیشرو مفھوم سیستمی است که مراقب زمان ایده آل مرور مطالب هست و خودش را بر اساس کارکرد کاربر بهبود می بخشد. در سیستم تکرار تأخیری سوپرممو، هر زمان که به پرسشی پاسخ می دھید، به برنامه می گویید که با چه کیفیتی توانستید که آن را به یاد آورید- کاملاً آن را فراموش کردید، اشتباه کوچکی مرتکب شدید، با سختی آن را به یاد آوردید، یا به راحتی به یاد آوردید و غیره. برنامه از این مقیاس کیفیت برای تعیین زمان مناسب نمایش مجدد کارت به شما استفاده می کند. از آن جایی که یک خاطره را هر بار که با موفقیت به یاد آورید، قوی تر می شود، زمان بین تکرارها به تبع آن افزایش می یابد. بنابراین ممکن است سؤالی را که برای اولین بار دیدید، دفعه بعد 3 روز بعد آن را ببینید و دفعات بعدی ۱۵روز بعد، ۴۵ روز بعد و به ھمین ترتیب.

این انقلابی در یادگیری بود، چون با این روش می توان مطالب را با کمترین میزان تلاش یاد گرفت و به خاطر آورد. شعار سوپرممو خلاصه ھمه این بحث ها است

با استفاده از تکرار تأخیری، می توانید فراموش کردن را فراموش کنید.

چرا آنکی؟

هر چند اثر بسیار بزرگ سوپرممو در این حوزه قابل انکار نیست، اما سوپرممو بدون مشکل ھم نیست. برنامه غالباً به خاطر باگ [3] و دشواری کاربری مورد انتقاد است. فقط بر روی ویندوز اجرا می شود. برنامه ای تجاری است، بدین معنی که کاربران نهایی نمی توانند آن را توسعه داده یا به اطلاعات پردازش نشده دسترسی داشته باشند. هر چند نسخه های بسیار قدیمی به صورت رایگان در دسترس است، ولی برای استفاده نوین بسیار محدود است.

آنکی بر روی حل این مشکلات تمرکز کرده است. میزبان های رایگان برای آنکی در پلتفورم های زیادی در دسترس است، بنابراین دانش آموزان و معلمانی که با محدودیت های بودجه روبرو هستند، فراموش نشدند. آنکی متن باز و ھمراه با کتابخانه رو به رشدی از افزونه هاست، که اھدایی کاربران نهایی است. چند پلتفورمی است، بدین معنی که روی ویندوز، مکینتاش، لینوکس، FreeBSD و چندین دستگاه تلفن ھمراه اجرا می شود و به شکل قابل توجهی نسبت به سوپرممو استفاده از آن راحت تر است.

از نظر ساختار داخلی، سیستم تکرار تأخیری آنکی بر پایه نسخه قدیمی الگوریتم سوپرممو به نام SM2 است. نسخه های بعدی در یادگیری کمی موفق تر بودند، اما این موضوع به قیمت پیچیدگی اضافه بر حد تمام شده است.

پاورقی

[1]	active recall testing

[2]	speed repetition

[3]	مشکلات نرم افزاری